Wstęp

Profesjonalne usługi inwestycyjne powinny być łatwo dostępne dla każdego, niezależnie od stanu konta, wiedzy, czy doświadczenia. Dążymy do tego, aby współczesny świat finansów przynosił korzyści jak największej liczbie osób oraz wspierał je w realizacji najważniejszych życiowych celów. Łącząc  ekspercką wiedzę i wieloletnie doświadczenie w zarządzaniu aktywami z nowoczesną technologią, stworzyliśmy wielofunkcyjną platformę typu all-in-one, która w ramach naszych autorskich strategii pozwala wykorzystać potencjał globalnych rynków finansowych oraz daje dostęp do wyjątkowych narzędzi ułatwiających inwestowanie nawet niewielkich kwot pieniędzy.

Proponujemy innowacyjne, niezwykle atrakcyjne kosztowo rozwiązanie, które najtrudniejsze oraz najbardziej czasochłonne aspekty inwestowania zmienia w bezpieczną i wygodną usługę online. Naszym celem jest zapewnienie inwestorom nie tylko atrakcyjnych zwrotów skorygowanych o ryzyko, ale również kompleksowego wsparcia zwiększającego szanse na osiągnięcie sukcesu w długim terminie.

Kierujemy się przy tym następującymi zasadami:

• Koncentracja na alokacji aktywów
  Uważamy, że najlepszym sposobem na maksymalizowanie stóp zwrotu dla danego poziomu ryzyka jest wykorzystanie do budowy portfela kombinacji klas aktywów, a nie pojedynczych instrumentów finansowych. Na początku procesu inwestycyjnego koncentrujemy się więc na zdefiniowaniu szerokiego zakresu klas aktywów, które są podstawą alokacji naszych strategii.

• Globalna dywersyfikacja
  Dążymy do zapewnienia niedrogich, globalnie zdywersyfikowanych portfeli inwestycyjnych, dlatego wszystkie strategie BeGlobal opierają się o renomowane fundusze giełdowe ETF, które dają przejrzysty, płynny i bardzo tani dostęp do światowych rynków finansowych. Korzystamy wyłącznie z funduszy ETF zgodnych z europejską dyrektywą UCITS.

• Optymalna struktura
  Nasze autorskie strategie oparte o fundusze giełdowe ETF oferujemy w postaci specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego (SFIO) w ramach usługi doradztwa inwestycyjnego. Taka konstrukcja pozwala nam zapewnić zaawansowane i bezpieczne wsparcie w efektywnym zarządzaniu pieniędzmi wszystkim, którzy tego potrzebują.

• Automatyzacja i niskie koszty
  
  Zastosowanie odpowiednich technologii (algorytmu) umożliwia nam automatyzację i optymalizację wielu procesów związanych z zarządzaniem inwestycjami. Podczas gdy w większości tradycyjnych rozwiązań inwestorzy płacą prowizje i stałą opłatę za zarządzanie (m.in. w celu pokrycia wysokich kosztów), w funduszach BeGlobal zależy ona wyłącznie od osiąganych wyników inwestycyjnych.

• Aktywne zarządzanie ryzykiem
  Łączymy inwestowanie pasywne z dynamicznym podejściem do alokacji aktywów, wykorzystując do tego celu zestaw aktywnych strategii, które mają za zadanie zdywersyfikowanie pasywnej części portfela. Udział poszczególnych komponentów jest optymalizowany w taki sposób, aby osiągnąć jak najwyższą stopę zwrotu przy zachowaniu ryzyka na poziomie punktu odniesienia.

• Inwestowanie w oparciu o cele
  W ramach doradztwa inwestycyjnego stosujemy kompleksowe podejście do zarządzania aktywami poprzez staranne dopasowanie inwestycji do osobistych celów życiowych inwestora. Wykorzystując technologię maksymalnie uprościliśmy proces ustalania celów, sposób ich monitoringu oraz zbudowaliśmy funkcjonalny system rekomendacji wspierający ich realizację.

W dalszej części rozwijamy wyżej wymienione kwestie, przedstawiając szczegółowy opis dotyczący budowy i funkcjonowania strategii inwestycyjnych BeGlobal oraz naszego podejścia do zarządzania portfelami w ramach usługi doradztwa.

Identyfikacja klas aktywów

Najlepszym sposobem na maksymalizowanie stóp zwrotu dla danego poziomu ryzyka jest wykorzystanie do budowy portfela kombinacji klas aktywów, a nie pojedynczych instrumentów finansowych. Dlatego na początku procesu inwestycyjnego koncentrujemy się na zdefiniowaniu szerokiego zakresu klas aktywów, którymi posługujemy się na jego kolejnych etapach, tworząc finalnie pięć autorskich strategii inwestycyjnych (funduszy) BeGlobal.

„Klasa aktywów to taki zestaw aktywów, które wykazują pomiędzy sobą pewne podstawowe podobieństwa ekonomiczne i które mają cechy odróżniające je od innych aktywów nie będących częścią danej klasy”.

Rozróżniamy trzy podstawowe super klasy aktywów:

• aktywa kapitałowe – stałe źródło wartości (np. odsetek lub dywidend), mogą być wyceniane na podstawie bieżącej wartości netto.
• aktywa zużywalne / zbywalne – np. towary, które mogą być skonsumowane bądź przekształcone w procesie produkcji na inne aktywa posiadające wartość ekonomiczną, ale nie przynoszące stałego strumienia dochodu.
• aktywa przechowujące wartość – nie należące do dwóch poprzednich grup, reprezentowane przez waluty bądź np. dzieła sztuki – ich wartość ekonomiczna realizowana jest przez sprzedaż, bądź zamianę.

Dalszego ich podziału można dokonać na podstawie analizy relacji zwrot-ryzyko opisanej w teoriach wyceny, czy długoterminowego zachowania poszczególnych aktywów w różnych scenariuszach rynkowych opartych na trendach sekularnych i otoczeniu makroekonomicznym. Ważna jest również ocena zmienności danej klasy, korelacji jej stóp zwrotu z innymi aktywami oraz zdolności do ochrony przed inflacją. Aktywa sklasyfikowane w ramach jednej klasy aktywów powinny być homogeniczne i wykluczać możliwość nakładania się na inne. W rezultacie taki podział pozwala osiągnąć prawdziwą dywersyfikację portfeli inwestycyjnych tworzonych przy ich udziale.

Biorąc pod uwagę kryteria, takie jak płynność, koszty oraz adekwatność inwestycyjną dla naszych strategii, w funduszach BeGlobal rozważamy obecnie następujące klasy aktywów:

Instrumenty dłużne

• Rynek pieniężny – grupa aktywów kapitałowych - obejmuje wszystkie instrumenty dłużne o krótkim terminie zapadalności (do  jednego roku), emitowane przez rządy państw w postaci długu skarbowego. Z uwagi na niski poziom ryzyka inwestycyjnego uznawany za najbardziej bezpieczną klasę aktywów. Podstawowymi instrumentami rynku pieniężnego są bony skarbowe, certyfikaty depozytowe oraz obligacje o terminie zapadalności do roku czasu. Do tego grona można zaliczyć również obligacje zmiennokuponowe o dłuższych terminach zapadalności, których konstrukcja powoduje, że bazują one na krótkoterminowych stopach procentowych.

• Obligacje skarbowe amerykańskie - grupa aktywów kapitałowych – obejmuje instrumenty dłużne o terminie zapadalności powyżej jednego roku, emitowane przez Departament Skarbu Stanów Zjednoczonych.

• Obligacje skarbowe rynków rozwiniętych poza USA - grupa aktywów kapitałowych - obejmuje instrumenty dłużne o terminie zapadalności powyżej jednego roku, emitowane przez rządy krajów należących do grupy rynków rozwiniętych (głównie Europy Zachodniej, Kanady, Japonii oraz Australii) z wyłączeniem Stanów Zjednoczonych.

• Obligacje korporacyjne - grupa aktywów kapitałowych - obejmuje instrumenty dłużne stało, lub zmiennokuponowe, emitowane przez przedsiębiorstwa. Z uwagi na profil ryzyka wyróżnia się wśród nich papiery o ratingu inwestycyjnym (wysoka ocena wiarygodności kredytowej emitenta) oraz śmieciowym (niska ocena wiarygodności kredytowej emitenta).

• Obligacje rynków wschodzących - grupa aktywów kapitałowych - obejmuje instrumenty dłużne emitowane przez rządy krajów należących do grupy rynków wschodzących (m.in. Brazylii, Chin, Indii czy Tajwanu). Rynki te są bardziej wrażliwe na zdarzenia gospodarcze i polityczne niż rynki rozwinięte, co przekłada się na wyższą zmienność cen obligacji oraz większe ryzyko płynności. W zamian oferują jednak premie w postaci wyższych rentowności. Mogą być denominowane w USD albo w walucie lokalnej.

Instrumenty udziałowe

• Akcje rynków rozwiniętych poza USA - grupa aktywów kapitałowych - obejmuje akcje notowane na giełdach krajów rozwiniętych (m.in. w Japonii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Francji, Szwajcarii czy Kanadzie) z wyłączeniem Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Rynki rozwinięte charakteryzują się wysokimi dochodami gospodarek i otwartością na kapitał zagraniczny, którego transfer jest wspierany przez wysokiej jakości instytucje oraz wewnętrznie spójny system prawny.
• Akcje amerykańskie - grupa aktywów kapitałowych - obejmuje akcje notowane na największej pod względem kapitalizacji giełdzie papierów wartościowych na świecie. Akcje ze Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej zaliczamy do szerszej grupy akcji rynków rozwiniętych, ale z uwagi na rozmiar tego rynku tworzymy z nich osobną kategorię.
• Akcje rynków wschodzących - grupa aktywów kapitałowych. Obejmuje akcje notowane na giełdach krajów rynków wschodzących (min. w Brazylii, Chinach, Indiach czy Tajwanie). Rynki te są bardziej wrażliwe na zdarzenia gospodarcze i polityczne niż rynki rozwinięte, co przekłada się na wyższą zmienność cen akcji oraz większe ryzyko płynności. Ze względu na tę specyfikę od inwestycji na rynkach wschodzących oczekuje się wyższej premii za ryzyko.

Inwestycje alternatywne

• Nieruchomości – grupa aktywów kapitałowych – obejmuje inwestycje w fundusze REIT (Real Estate Investment Trust) notowane na światowych rynkach. REIT-y to instrumenty finansowe o wysokiej płynności, które są najłatwiejszym sposobem na uzyskanie globalnej ekspozycji na wiele różnych segmentów rynku nieruchomości (m.in. mieszkania, biura, centra logistyczne, czy hotele) bez konieczności długotrwałego zamrażania kapitału. Mogą być źródłem atrakcyjnych stóp zwrotu wynikających ze zmiany ich wartości rynkowej, oraz regularnego dochodu w postaci dywidend z uwagi na obowiązek przekazywania większości zysków akcjonariuszom (min. 90%).
• Towary – grupa aktywów zużywalnych / zbywalnych - obejmują cały koszyk surowców; energetycznych, rolnych, przemysłowych oraz metali szlachetnych, wspierany przez wysokiej jakości instytucje oraz wewnętrznie spójny system prawny.
• Metale szlachetne (w tym złoto) - grupa aktywów zużywalnych / zbywalnych - podgrupa wyszczególniona z towarów ze względu na swoje właściwości przechowywania (tezauryzacji) oraz zabezpieczania wartości pieniądza w czasie.

Indeksy oraz fundusze ETF

Fundusze ETF (Exchange Traded Fund) to otwarte fundusze inwestycyjne, które są pod wieloma względami podobne do tradycyjnych funduszy z tą różnicą, że ich jednostki są przedmiotem obrotu na giełdzie. Większość z nich ma na celu dokładne śledzenie wyników indeksu lub innego aktywa bazowego i stara się zapewnić taki sam zwrot, pomniejszony o pobierane opłaty oraz koszty związane z zarządzaniem. Są obecnie jedną z najszybciej rozwijających się kategorii produktów inwestycyjnych na świecie i oferują dostęp do niemal każdego obszaru rynku oraz wszystkich głównych klas aktywów (akcji, obligacji czy towarów), sektorów, branż czy stylów inwestowania. 

Źródło: Statista.com

 

W BeGlobal dążymy do zapewnienia inwestorom niedrogich, globalnie zdywersyfikowanych portfeli inwestycyjnych, dlatego wszystkie nasze strategie (fundusze) opierają się o renomowane fundusze giełdowe ETF, które dają przejrzysty, płynny i bardzo tani dostęp do światowych rynków finansowych.

Wybór indeksów i tym samym śledzących ich zachowanie ETF-ów jest ściśle związany z klasami aktywów, których używamy do budowy poszczególnych strategii (funduszy). Naszym celem jest jak najpełniejsze odzwierciedlenie spektrum inwestycyjnego oferowanego przez globalne rynki, ze szczególnym naciskiem na rynki rozwinięte, gdzie dostrzegamy największą wartość w związku z ich rozmiarem i płynnością. Po opracowaniu zestawu indeksów znajdujących się w obszarze naszego zainteresowania przechodzimy do wyboru konkretnych funduszy ETF. Na rynku istnieje wiele rozwiązań pochodzących od różnych dostawców, dlatego wdrożyliśmy system oceny ilościowej i jakościowej, aby dokonać właściwej selekcji oraz upewnić się, że korzystamy z najlepszych oraz najbardziej odpowiednich instrumentów dla naszych strategii (funduszy). 

Pod uwagę bierzemy wyłącznie fundusze ETF zgodne z europejską dyrektywą UCITS, przy wyborze których kierujemy się następującymi kryteriami: 

• Spread transakcyjny (bid/ask spread) – różnica pomiędzy ceną kupna a ceną sprzedaży. Wpływa na koszt obrotu jednostkami funduszu ETF na giełdzie. Dążymy do zawierania transakcji po możliwie najniższych spreadach.

• Poziom kosztów całkowitych (TER – Total Expense Ratio) – miara całkowitych kosztów funduszy. Obliczana jako stosunek wszystkich opłat pobieranych w ramach funduszu do sumy jego aktywów. Poszukujemy funduszy ETF o możliwie najniższym TER.

• Różnica odwzorowania (Tracking Difference) – kluczowa miara w ocenie wyników funduszu ETF pokazująca, jak radził on sobie w porównaniu z odwzorowywanym indeksem na przestrzeni czasu. Obliczana jako różnica między stopami zwrotu funduszu i indeksu. Poszukujemy funduszy o możliwie najniższej różnicy odwzorowania.

• Błąd odwzorowania (Tracking Error) – mierzy dokładność, z którą fundusz naśladuje indeks. Obliczana jako roczne odchylenie standardowe różnic w dziennych stopach zwrotu pomiędzy funduszem i indeksem. Im niższy Tracking Error tym lepiej.

• Wielkość aktywów pod zarządzaniem (AuM – Assets under Management) – miara pozwalająca ocenić płynność funduszu ETF, która jest równie istotna co płynność jego rynku bazowego. Odpowiednio wysoki poziom kapitalizacji (wielkości funduszu ETF) zapewnia możliwość dokonywania transakcji w każdym momencie bez względu na stan rynku.

• Sposób replikacji indeksu – klasyczną metodą odwzorowywania indeksu jest replikacja fizyczna, polegająca na bezpośrednim przechowywaniu przez fundusz ETF wszystkich papierów wartościowych wchodzących w jego skład. Nie zawsze jest ona możliwa, dlatego powstały inne metody, które replikują rynki bazowe w sposób syntetyczny - wykorzystując do tego celu instrumenty pochodne. Syntetyczne fundusze ETF są w stanie skuteczniej i taniej replikować niektóre indeksy, ale wiążą się z dodatkowym ryzykiem. Preferujemy Fundusze ETF wykorzystujące metodę klasyczną, ale sposób replikacji indeksu nie jest dla nas kryterium dyskwalifikującym.

• Dywidendy – fundusz ETF może wypłacać otrzymywane dywidendy swoim uczestnikom bezpośrednio na rachunek bankowy (distributing dividend) lub je reinwestować powiększając w ten sposób wartość swoich aktywów (accumulating dividend). Korzystamy przeważnie z funduszy ETF akumulujących dywidendy.

 

Indeksy oraz fundusze ETF wykorzystywane do budowy strategii (funduszy) BeGobal

[1] https://www.lyxoretf.co.uk/en/instit/products/equity-etf/lyxor-core-msci-world-dr-ucits-etf-acc/lu1781541179/usd

[2] Więcej informacji na temat indeksu BNP Paribas: https://indices-globalmarkets.bnpparibas.com/nr/EBCIWTE.pdf

Źródło: Opracowanie własne

Wehikuł inwestycyjny

Współczesny świat finansów dostarcza niezliczonych możliwości inwestycyjnych. Ich ilość, różnorodność oraz niekiedy poziom skomplikowania, bardzo często onieśmiela osoby nieposiadające  szczegółowej wiedzy w tej dziedzinie i jest powodem, dla którego rezygnują one z samodzielnego lokowania oszczędności na rynkach kapitałowych w obawie przed dokonaniem złego wyboru. Z kolei klasyczny model profesjonalnych usług zarządzania aktywami (asset management), które mógłby je w tym wyręczyć, ma ograniczoną funkcjonalność, jest obarczony wysokimi kosztami i koncentruje się wyłącznie na wybranych grupach inwestorów, którzy dysponują znaczącym kapitałem.

Nasze autorskie strategie oparte o fundusze giełdowe ETF oferujemy w postaci specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego (SFIO) w ramach usługi doradztwa inwestycyjnego. Taka konstrukcja pozwala wyeliminować wady tradycyjnych rozwiązań asset management, zdejmuje z inwestorów ciężar najtrudniejszych decyzji związanych z wyborem odpowiednich inwestycji do swojego portfela i zapewnia większej liczbie osób zaawansowane wsparcie w efektywnym zarządzaniu pieniędzmi, które do tej pory było zarezerwowane dla nielicznych.

Struktura otwartego funduszu inwestycyjnego niesie za sobą szereg korzyści:

• Możliwość inwestowania niewielkich kwot – jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych są podzielne, co oznacza, że można kupować ich części ułamkowe (np. 1/2 jednostki). W porównaniu do bezpośrednich transakcji na giełdzie, daje to możliwość inwestowania nawet niewielkich kwot w profesjonalnie zarządzany i zdywersyfikowany portfel wielu klas aktywów.

• Realizację transakcji w jednym czasie - zmiana alokacji (składu) portfeli modelowych w ramach poszczególnych strategii w reakcji na wydarzenia na rynkach finansowych następuje w jednym momencie i po tym samym koszcie (cenie) dla wszystkich uczestników (inwestorów) funduszu.

• Zabezpieczanie kursów walutowych – zmiany kursów walut mogą mieć istotny wpływ na wyniki inwestycji prowadzonych na rynkach zagranicznych, generując w ten sposób dodatkowe ryzyko. Zabezpieczenie walutowe pozwala to zjawisko znacząco ograniczyć, co ma szczególne znaczenie dla strategii angażujących swoje portfele w instrumenty dłużne (obligacje) i rynku pieniężnego w krajach innych niż Polska.

• Efektywność podatkową – obowiązek podatkowy pojawia się dopiero w momencie zamknięcia inwestycji (podatek płaci się tylko od zysków kapitałowych) i wypłaty środków z funduszu. W przypadku inwestorów indywidualnych rozliczenie z Urzędem Skarbowym następuje automatycznie i nie wymaga składania dodatkowych deklaracji.

• Pełne bezpieczeństwo środków – do powołania otwartego funduszu inwestycyjnego wymagana jest zgoda Komisji Nadzoru Finansowego. Fundusz nie może zbankrutować, a prawne wyodrębnienie jego aktywów w pełni zabezpiecza kapitał inwestorów (nie wchodzi on do majątku firmy, która zarządza funduszem).

• Brak podatku VAT – w odróżnieniu od klasycznych usług asset management fundusze inwestycyjne nie są objęte podatkiem VAT (23%), który zwiększa koszty zarządzania portfelem i stanowi dodatkowe obciążenie dla inwestorów.

Ponadto, wykorzystanie odpowiednich technologii (algorytmów) umożliwia nam automatyzację i optymalizację wielu procesów związanych z zarządzaniem, obsługą oraz monitorowaniem inwestycji. Dzięki tym innowacjom jesteśmy w stanie zapewnić wysoką jakość świadczonych usług, obniżając jednocześnie poziom kosztów operacyjnych. Podczas gdy w większości tradycyjnych rozwiązań inwestorzy płacą wysokie prowizje oraz stałą opłatę za zarządzanie, w funduszach BeGlobal zależy ona wyłącznie od osiąganych wyników inwestycyjnych (success fee) i stanowi jedyny element naszego wynagrodzenia. To unikalne na polskim rynku podejście generuje po stronie inwestorów znaczące oszczędności, przekładające się na wyższe stopy zwrotu w długim terminie. Opłata zmienna jest obliczana zgodnie z wytycznymi Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) w tym zakresie.

Profile ryzyka

Ryzyko to niepewność związana z określaniem stopy zwrotu z inwestycji. Odnosi się do potencjalnego spadku wartości zainwestowanego kapitału lub poziomu straty finansowej, która może wystąpić w skutek podejmowanych decyzji inwestycyjnych. Powszechnie mierzone jest zmiennością stóp zwrotu portfela inwestycyjnego oraz obsunięciami kapitału (drawdown).

Profil ryzyka przedstawia z kolei zdolność i gotowość inwestora do podejmowania ryzyka. Jest niezbędny do stworzenia portfela inwestycyjnego dopasowanego do jego potrzeb, odzwierciedlającego cele finansowe oraz oczekiwania w zakresie stóp zwrotu.

Umiejętność kompleksowego podejścia do określenia profilu ryzyka inwestora jest krytycznym czynnikiem sukcesu i wymaga oceny w trzech wymiarach:

1. Potrzeby ryzyka (need for risk) – ustalanej przez określenie oczekiwanej przez inwestora stopy zwrotu, analizę obecnego i przyszłego otoczenia rynkowego oraz ocenę konsekwencji porażki wynikającej z nieosiągnięcia wyznaczonego celu.

Obserwacje zachowań behawioralnych wykazały, że „inwestorzy charakteryzują się różnym podejściem do ryzyka w zależności od specyfiki celu inwestycyjnego”. Dlatego każdy cel powinien być traktowany oddzielnie i posiadać odrębną od pozostałych ścieżkę realizacji. Określając ryzyko celu należy dodatkowo pamiętać o pewnych ograniczeniach związanych z konsekwencjami porażki, czyli niepowodzeniem w jego realizacji.
 

2. Zdolności do ponoszenia ryzyka (risk taking ability) - stanowi warunek ograniczający wysokość ryzyka, informujący o zdolności inwestora do znoszenia spadków wartości portfela w całym okresie inwestycji. Obejmuje trzy elementy:

• horyzont inwestycyjny celu (time horizon),
• wymagania dotyczące płynności (need for liquidity),
• pojemność ryzyka (risk capacity).

Horyzont inwestycyjny decyduje o wysokości ryzyka, które inwestor jest w stanie ponieść w obrębie konkretnego celu. Nawet przy bardzo niskiej awersji do ryzyka, krótkoterminowe cele nie powinny być obarczone dużym ryzykiem, ponieważ prawdopodobieństwo ich osiągnięcia istotnie maleje.

Podobnie jest z płynnością. Jeżeli inwestor wymaga płynności w krótkim terminie, jego inwestycje powinny zostać ograniczone wyłącznie do bezpiecznych.

Pojemność ryzyka określa możliwości inwestora do przetrwania straty finansowej bez konieczności istotnej zmiany pożądanego standardu życia.

3. Tolerancji na straty (behavioral loss tolerance) – najbardziej subiektywny i unikalny komponent wynikający z profilu psychologicznego inwestora. Można go ocenić na podstawie:

• Tolerancji na ryzyko (Risk tolerance) – wskazującej maksymalny poziom strat jaki inwestor jest w stanie zaakceptować przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Określa jego skłonność do angażowania się w działania, których wynik jest niepewny lub potencjalnie negatywny. Tolerancja na ryzyko jest odwrotnością awersji do ryzyka,  jest z reguły stała w czasie i nie ulega istotnym zmianom.
• Preferencji ryzyka (Risk preference) – pokazującej w jaki sposób inwestorzy wyrażają w sposób subiektywny oraz obiektywny swoje odczucia wobec potencjalnych decyzji inwestycyjnych. Jeden inwestor może preferować inwestycje bezpieczne, o niskiej zmienności i z małym ryzykiem straty, podczas gdy drugi może mieć zupełnie odmienne podejście, bądź też oceniać te same instrumenty w inny sposób. W każdym przypadku inwestorzy wolą ponosić mniejsze ryzyko, tj. dla tej samej stopy zwrotu wybierają inwestycje, które charakteryzują się niższym ryzykiem.
• Wiedzy z zakresu rynków kapitałowych (Financial knowledge) –  czyli znajomości zagadnień związanych z funkcjonowaniem rynków finansowych, poszczególnych instrumentów oraz zależności między nimi. Im wyższy poziom wiedzy prezentuje inwestor, tym większe ryzyko jest w stanie zaakceptować.
• Doświadczenia inwestycyjnego (Investing experience) – odnoszącego się do umiejętności i doznań inwestora, wynikających ze sposobu w jaki dotychczas inwestował swój kapitał. Ponownie, im wyższy poziom doświadczenia, tym większa zdolność do ponoszenia ryzyka.
• Postrzegania ryzyka (Risk perception) – weryfikującego spojrzenie inwestora na ryzyko w szerszym aspekcie funkcjonowania rynków kapitałowych oraz otoczenia gospodarczego. Percepcja ryzyka wiąże się z jego zaangażowaniem w podejmowanie ryzyka oraz subiektywną oceną jego skutków. Inwestor, który jest świadomy ryzyka rynkowego wykazuje większą zdolność do adaptacji w obliczu podwyższonej zmienności, mogącej mieć wpływ na wynik jego inwestycji.
• Opanowania ryzyka (Risk composure) – informującego, jakie jest prawdopodobieństwo, że w kryzysie lub warunkach postrzeganych jako kryzysowe inwestor będzie wykazywał zachowania odmienne od wcześniejszych, podejmując nieprzemyślane decyzje pod wpływem impulsu.

Proces profilowania ryzyka opieramy w BeGlobal na wszystkich trzech opisanych wyżej parametrach, a jego efektem końcowym jest przypisanie inwestora do jednego z pięciu predefiniowanych profili ryzyka:

Źródło: Opracowanie własne

 

Są one tożsame z poziomami ryzyka poszczególnych strategii (funduszy) BeGlobal, które wyznaczamy korzystając z następujących miar ryzyka inwestycyjnego:

1. Wskaźnik SRI (Summary Risk Indicator) - określa ryzyko funduszu na podstawie tygodniowych stóp zwrotu funduszu w okresie pięcioletnim (ryzyko rynkowe) oraz składu portfela funduszu (ryzyko kredytowe). Przyjmuje wartości od 1 do 7 - im wyższy wskaźnik SRI tym wyższa klasa ryzyka. Jest powszechnie stosowanym narzędziem służącym do oceny ryzyka funduszy inwestycyjnych otwartych i nieodłącznym elementem KID (Key Information Document).
2. Maksymalne obsunięcie kapitału - oznacza procentową stratę, jakiej fundusz doświadczył od najwyższej wartości aktywów netto do najniższej.
3. Długość obsunięcia kapitału - wskazuje ilość czasu jaka upłynęła od rozpoczęcia największego spadku wartości aktywów netto funduszu do momentu powrotu do poziomu sprzed rozpoczęcia tego spadku.
4. Wartość zagrożona ryzykiem  (ang. Value-at-Risk) - maksymalna oczekiwana wartość straty, która może wystąpić w warunkach rynkowych w określonym czasie i z określonym prawdopodobieństwem.

 

Źródło: Opracowanie własne

Inwestowanie aktywne i pasywne

Inwestowanie można podzielić na aktywne i pasywne. Celem inwestorów pasywnych jest śledzenie rynku w długim terminie ze wszystkimi jego „wzrostami” oraz „spadkami”. Po drugiej stronie leży podejście aktywne, które dąży do osiągnięcia lepszych wyników niż rynek, poprzez aktywne podejmowanie decyzji inwestycyjnych w zakresie alokacji w poszczególne segmenty rynku (klasy aktywów), czy też selekcji poszczególnych sektorów oraz spółek.

W świecie finansów toczy się debata, który styl inwestowania jest lepszy?

Zwolennicy inwestowania pasywnego twierdzą, że w długiej perspektywie rynek rośnie, a aktywnie inwestowanie nie przynosi wartości dodanej w postaci wyższych stóp zwrotu. Głównym powodem mają być koszty. Najczęściej przywoływanym przykładem są aktywnie zarządzane fundusze inwestycyjne, w których wysokie opłaty za zarządzanie mogą powodować trudności w pobijaniu rynku. Poziom kosztów całkowitych ma bowiem znaczący wpływ na osiągane wyniki inwestycyjne i potrafi je skutecznie ograniczyć. Przy stałej opłacie sięgającej 2% aktywów rocznie, w ciągu 10 lat, wynagrodzenie z tytułu zarządzania uszczupla wyniki funduszu o około 20%, do czego należy doliczyć jeszcze pozostałe koszty jego funkcjonowania w tym okresie. Inwestycje pasywne wiążą się z niższymi kosztami niż ich aktywny odpowiednik. Wynika to zarówno z mniejszej liczby transakcji, jak i niższych opłat za zarządzanie w przypadku korzystania z funduszy giełdowych ETF. Taki sposób inwestowania nie wymaga specjalistycznej wiedzy, jest obecnie łatwo dostępny i zapewnia szeroką dywersyfikację, ale jest mało elastyczny, co pozbawia inwestorów możliwości reagowania na bieżące wydarzenia rynkowe.

Prawda leży gdzieś pośrodku.

Historycznie okresy, w których aktywne inwestowanie osiągało lepsze wynik niż pasywne przeplatały się z okresami, w których działo się odwrotnie. Dlatego odpowiedź na pytanie, który sposób inwestowania jest lepszy, pozostaje zmienna w czasie.

Inwestowanie aktywne vs pasywne (benchmark)

W BeGlobal łączymy inwestowanie pasywne i aktywne w jedną całość, wykorzystując do tego celu podejście core-sattelite.

Core, czyli rdzeń naszych strategii to podejście pasywne, a sattelite to strategia aktywna, której celem jest zdywersyfikowanie pasywnej części portfela. Udział poszczególnych komponentów jest optymalizowany w taki sposób, aby osiągnąć jak najwyższą stopę zwrotu przy zachowaniu ryzyka na poziomie punktu odniesienia (benchmarku). Przy analizie ryzyka uwzględniamy przede wszystkim jego lewostronne miary, w tym m. in. maksymalne obsunięcie kapitału (drawdown).

Wszystkie strategie wykorzystywane w BeGlobal są strategiami systematycznymi (systematic). Oznacza to, że decyzje inwestycyjne podejmowane są według ściśle określonych reguł, które zostały skonstruowane na podstawie prac badawczych w oparciu o konkretne wyliczenia i statystyki. Zdefiniowanie celu, zasad oraz kontrola ryzyka, umożliwia nam podejmowanie decyzji inwestycyjnych w sposób metodyczny, bez udziału emocji i ludzkiej ingerencji w proces inwestycyjny, który jest w praktyce niemal w pełni zautomatyzowany. Człowiek sprawuje jedynie kontrolę nad składanymi zleceniami wygenerowanymi przez algorytm. W ten sposób udało nam się wyeliminować problem obciążeń behawioralnych (behavioral biases), którym ulegają inwestorzy przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.

W BeGlobal przyjmujemy holistyczny pogląd na dywersyfikację, który obejmuje nie tylko to, w co inwestujemy (what), ale także jak (how) i kiedy (when) podejmujemy te decyzje.

Tradycyjnie dywersyfikacja (what) postrzegana jest jako zróżnicowanie portfela inwestycyjnego w oparciu o korelację pomiędzy klasami aktywów czy też sektorami / regionami geograficznymi. Badania pokazują jednak, że korelacja pomiędzy aktywami nie jest stała w czasie i ulega załamaniom, co ma miejsce szczególnie w momentach spadków na giełdach, czyli dokładnie wtedy, kiedy klienci potrzebują utrzymania korelacji na stabilnych poziomach. Ujemne korelacje występujące w czasach rynkowych wzrostów (korelacja na prawym ogonie rozkładu) ulegają całkowitej zmianie w przypadku spadków, a ceny wszystkich aktywów zaczynają podążać w tym samym kierunku (korelacje stają się dodatnie).

 

Korelacje pomiędzy klasami aktywów podczas spadków i wzrostów cen akcji

Źródło: Sébastien Page & Robert A. Panariello (2018) When Diversification Fails, Financial Analysts Journal, 74:3, 19-32, DOI: 10.2469/faj.v74.n3.3

 

Dlatego niezbędne jest dodanie kolejnych wymiarów dywersyfikacji. W ramach poszczególnych funduszy korzystamy z wielu różnych strategii, czerpiąc korzyści z ich odmiennego zachowania w różnych reżimach rynkowych. Jest to element dywersyfikacji profilu zysku i ryzyka (how). Dzięki wykorzystaniu wielu sygnałów model systematyczny BeGlobal tak zarządza ryzykiem funduszy, żeby było ono spójne z ryzykiem punktu odniesienia (benchmarku), ale w międzyczasie pozwala ich portfelom odchylać się od niego poziomem alokacji i wykorzystywać krótkoterminowe nieefektywności rynkowe w celu uzyskania wyższej stopy zwrotu od benchmarku.

Kolejnym wymiarem dywersyfikacji jest moment podejmowania decyzji inwestycyjnych (when). W BeGlobal wykorzystujemy proces transzowania, czyli uśredniania wag strategii w czasie w celu zminimalizowania wpływu przypadku na wyniki strategii. Proces ten polega na odpowiednim dzieleniu każdej zmiany alokacji otrzymanej po przeliczeniu modeli na odpowiednio mniejsze części, żeby po założonym czasie skład funduszy w pełni odzwierciedlał skład strategii modelowych. Ponadto dopasowanie funduszy do strategii (rebalancing) realizowane jest tylko w przypadku istotnego odchylenia wag funduszu od wag portfela modelowego (corridor rebalancing).

Wspólnym elementem wszystkich strategii (funduszy) BeGlobal jest ich oparcie o niskokosztowe fundusze ETF operujące na globalnych rynkach akcji, obligacji oraz inwestycji alternatywnych (w przypadku bardziej agresywnych strategii). Część środków poszczególnych funduszy utrzymujemy w kontraktach terminowych (ok. 10% WAN) oraz w krótkoterminowych obligacjach skarbu państwa. Dzięki temu jesteśmy w stanie bardzo szybko reagować na wszystkie potrzeby płynnościowe oraz efektywnie zarządzać napływami nowych środków.

Budowa portfela - część pasywna

Budując część pasywną naszych funduszy wykorzystaliśmy pojęcie Globalnego Portfela Rynkowego (Global Market Portfolio), odpowiednio dopasowując skład strategii do profilu (poziomu) ryzyka.

Globalny Portfel Rynkowy odzwierciedla wszystkie aktywa – akcje, obligacje, nieruchomości, towary i inne aktywa rządowe oraz korporacyjne, a wagi jego poszczególnych składników są proporcjonalne do ich wartości rynkowej. To idealny punkt wyjściowy dla każdego inwestora, bez względu na poziom akceptowalnego ryzyka, który dopiero w kolejnych krokach powinien być odpowiednio dopasowany do jego indywidualnych preferencji. Taki portfel nigdy nie będzie liderem wyników, ale pozwala utrzymywać relatywnie stabilne stopy zwrotu w stosunku do innych portfeli w długim okresie czasu.

Opierając się na pojęciu Globalnego Portfela Rynkowego zaprojektowaliśmy pięć bazowych strategii (funduszy) BeGlobal, odpowiadających pięciu profilom ryzyka. Fundamentem wszystkich jest część pasywna, która jest stała w czasie i nie ulega zmianie. Jej rolą jest zapewnienie stabilnych wyników, zbliżonych do wyniku punktu odniesienia (benchmarku). Punkty odniesienia zostały określone na podstawie limitów statutowych i alokacji modelowych poszczególnych strategii.

 

Punkty odniesienia oraz udziały modelowe klas aktywów strategii (funduszy) BeGlobal

Źródło: Opracowanie własne.

Budowa portfela - strategie aktywne

Niewielka część każdego funduszu BeGlobal zarządzana jest w sposób aktywny. Głównie stosujemy strategie z rodziny Taktycznej Alokacji Aktywów (TAA -Tactical Asset Allocation), których celem jest zdywersyfikowanie pasywnej części portfela poprzez dynamiczne zwiększanie / zmniejszanie alokacji w klasy aktywów i segmenty rynku, które według oczekiwań będą osiągać lepsze / słabsze wyniki. TAA różni się od innych aktywnych strategii tym, że koncepcje leżące u jej podstaw  (głównie momentum długoterminowe) okazują się skuteczne przez dziesięciolecia, a w niektórych przypadkach nawet przez stulecia.

Momentum relatywne i absolutne

W inwestowaniu z wykorzystaniem momentum relatywnego chodzi o porównanie siły relatywnej jednego aktywa (np. akcji) w stosunku do innych aktywów z tej samej klasy (np. spośród składników danego indeksu akcyjnego). Oznacza to, że celem inwestycji jest odnalezienie i kupno instrumentów, które w krótkim terminie rosną szybciej od pozostałych oraz ich sprzedaż, kiedy ich momentum relatywne osłabnie. Co ważne, momentum relatywne może poprawić wyniki, ale robi niewiele, jeśli chodzi o ograniczenie zmienności czy maksymalnego obsunięcia kapitału.

Momentum absolutne (absolute momentum) jest podobne do momentum relatywnego. Różnica polega na tym, że zachowanie ceny danego aktywa analizowane jest w stosunku do zachowania jego cen w jakimś okresie czasu w przeszłości - najczęściej 12 miesięcy. Jeżeli 12-miesięczne momentum absolutne akcji jest pozytywne, należy zwiększyć zaangażowanie w ten instrument i odwrotnie, jeżeli 12-miesięczne momentum absolutne jest negatywne, wtedy trzeba je ograniczyć. Momentum absolutne można określić jako wskaźnik podążania za trendem (trend following).

Podobnie jak momentum relatywne, momentum absolutne może poprawić wyniki portfela, ale dodatkowo potrafi jednocześnie zredukować ekstremalne obsunięcia kapitału poprzez umożliwienie szybkiego zamknięcia pozycji w początkowej fazie okresów spadkowych na rynkach. To jego bardzo duża zaleta.

Behawioralne wyjaśnienie momentum skupia się na ludzkich emocjach, które powodują, że zachowanie cen na rynku kapitałowym charakteryzuje się na początku niedostateczną reakcją ze strony inwestorów, po czym z opóźnieniem pojawia się przereagowanie. To tzw. efekt dyspozycji (disposition effect), który utrudnia wzrost cen akcji do ich prawdziwej wartości ze względu na zbyt szybką wyprzedaż przez inwestorów. Podobnie jest z tendencją do kotwiczenia (anchoring) oraz efektem potwierdzenia (confirmation bias) – błędami poznawczymi, które uniemożliwiają instrumentom na rynku odzwierciedlenie prawdziwej wartości danego aktywa.

W BeGlobal stosujemy szereg strategii opartych o momentum:

• Siła relatywna – polega na przeważaniu / niedoważaniu poszczególnych segmentów rynku na podstawie momentum relatywnego.

• Trend following - podążanie za trendem jest strategią bardzo prostą i zarazem skuteczną, kiedy mamy do czynienia z wyraźnym trendem na rynku kapitałowym. Oznacza kupowanie aktywa kiedy jego cena rośnie i sprzedaż kiedy jego cena zaczyna spadać (lub w przypadku trendów spadkowych; krótką sprzedaż kiedy cena spada i zamknięcie pozycji kiedy zaczyna rosnąć). Strategia ta ma jedną dużą wadę, nie działa na rynkach charakteryzujących się trendami bocznymi -  wówczas przynosi straty.
• Dual Momentum - polega na  używaniu obu miar momentum jednocześnie – relatywnej oraz absolutnej, co pozwala wykorzystać zalety każdej z nich. Momentum relatywne pomaga wyselekcjonować najlepiej zachowujące się aktywa w interesującym nas okresie czasu. Następnie momentum absolutne określa, czy wybrane aktywa mają pozytywne, czy negatywne momentum absolutne w analizowanym terminie. Jeżeli momentum jest pozytywne, wtedy możemy inwestować w dane aktywo. W odwrotnym przypadku inwestujemy w krótkoterminowe obligacje skarbowe do czasu, aż momentum stanie się pozytywne. W ten sposób osiągamy harmonię z panującym na rynku trendem.

Grupowanie zmienności (volatility clustering)

Termin grupowanie zmienności odnosi się do obserwacji, że zarówno małe jak i duże zmiany cen aktywów mają tendencje do występowania seriami. Oznacza to, że jeżeli zmienność jest wysoka, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że dalej taka pozostanie. Grupowanie zmienności i ujemna korelacja pomiędzy zrealizowaną zmiennością a stopami zwrotu, to dwie dobrze udokumentowane cechy rynków finansowych. Możemy je wykorzystać do konstrukcji strategii inwestycyjnych, które dynamicznie dostosowują ekspozycję rynkową w oparciu o zmienność (volatility targeting).

Konwencjonalne metody volatility targeting zawodzą jeśli chodzi generowanie stopy zwrotu skorygowanej o ryzyko podczas inwestycji na globalnych rynkach kapitałowych, ponieważ mogą prowadzić do dużo większych maksymalnych obsunięć kapitału, niż portfeli tworzonych bez ich udziału. Problem ten da się rozwiązać korzystając z Conditional Volatility Targeting, czyli strategii zakładającej  korygowanie ekspozycji na ryzyko tylko podczas występowania ekstremalnych stanów wysokiej i niskiej zmienności.

W BeGlobal identyfikujemy poszczególne reżimy zmienności i w przypadku wystąpienia stanów ekstremalnych korygujemy alokację w ramach naszych strategii (funduszy).

Optymalizacja

W klasycznym ujęciu optymalizacja wiążę się z wykorzystaniem nagrodzonej nagrodą Noble’a Nowoczesnej Teorii Portfelowej (Modern Portoflio Theory), opracowanej w 1952 roku przez Harry’ego Markowitz’a. Jest to teoria wykorzystująca ilościowe podejście do alokacji aktywów w celu maksymalizacji zwrotu dla danego poziomu ryzyka. Podstawą koncepcji optymalizacji wykorzystującej kryterium średniej-wariancji (mean-variance optimization) jest to, że ryzyko i stopy zwrotu aktywów nie mogą być oceniane oddzielnie, ale na podstawie tego, w jaki sposób kontrybuują one do ryzyka i stopy zwrotu całego portfela.

Metoda ta ma już jednak swoje lata i posiada wiele cech negatywnych w swojej pierwotnej postaci. Chociażby zakładanie normalnego rozkładu statystycznego stóp zwrotu, czy też określenie wariancji jedyną miarą ryzyka portfela. Dodatkowo wynik optymalizacji jest bardzo wrażliwy na zmiany parametrów wejściowych (ryzyko, korelacje i oczekiwane stopy zwrotu aktywów), które z kolei są  trudne do oszacowania.

W BeGlobal neutralizujemy te niedoskonałości używając zaawansowanych modeli optymalizacji (np. model Blacka-Littermana), stosując optymalizację w oparciu o scenariusze i symulacje, a także wykorzystując różne metody pomiaru ryzyka. Optymalizacja wykorzystywana jest zarówno przy konstrukcji pojedynczych strategii (funduszy), jak i w budowaniu portfeli inwestycyjnych składających się z kilku funduszy.

Ryzyko specyfikacji

Strategie systematyczne narażone są na ryzyko specyfikacji, czyli taki dobór parametrów algorytmu, który powoduje, że strategia osiąga dobre wyniki w analizie historycznej (backtest), a słabe na prawdziwym rynku. Wynika to z faktu, że dobierając parametry strategii optymalizujemy je na podstawie danych historycznych, co może powodować tzw. nadmierne dopasowanie modelu do danych (overfitting).

W BeGlobal korzystamy ze strategii, których wartość dodana została udokumentowana wieloma latami historii. Mając jednak na uwadze, że rynek kapitałowy ulega ciągłym zmianom („historia się nie powtarza, lecz rymuje”), analogicznie jak przy konstrukcji portfela, gdzie korzystamy z wielu różnych strategii aktywnych, ryzyko specyfikacji ograniczamy wykorzystując wiele różnych zestawów parametrów (specyfikacji) dla poszczególnych strategii, tworząc wiele różnych wariantów każdej z nich.

Egzekucja strategii

Końcowym efektem obliczeń naszego algorytmu są portfele modelowe, które wskazują jakie powinny być bieżące udziały poszczególnych funduszy ETF w funduszach BeGlobal. Algorytm uwzględnia limity statutowe, które określają minimalną i maksymalną alokację poszczególnych funduszy w daną klasę aktywów. Dodatkowo koncentracja aktywów w jednym instrumencie ETF nie może przekraczać 20%.

Po weryfikacji przez Zarządzającego funduszem wyliczeń algorytmu generowane są zlecenia, które kierowane są bezpośrednio do brokerów na zasadzie zapytania o lepszą cenę (RFQ – Request for Quotes). Rozliczenie odbywa się w sposób automatyczny na najkorzystniejszych dostępnych warunkach. Prowizje transakcyjne są niewielkie w porównaniu do rynków akcyjnych i na obecną chwilę wynoszą 0,07%.

Duże zlecenia, które mogą mieć wpływ na wyniki portfela bądź rynek, realizowane są po wartości aktywów netto danego ETF-a (tzw. zlecenia po NAV). W tym przypadku cenę (z odpowiednią premią lub dyskontem) znamy w momencie zawierania transakcji, ale samo zlecenie lub koszyk zleceń rozlicza się dopiero po zamknięciu rynku, kiedy określane są aktywa netto danego ETF-a. W ten sposób jesteśmy w stanie realizować nawet bardzo duże transakcje minimalizując jednocześnie opisywany kilka rozdziałów wcześniej błąd odwzorowania (tracking error).

Dopasowanie portfela (rebalancing)

Z biegiem czasu udziały poszczególnych klas aktywów w portfelach funduszy mogą się zmieniać, w ślad za zmieniającymi się na rynkach kapitałowych cenami. Pewnym modyfikacjom będzie też ulegać struktura portfeli modelowych. Oba te efekty powodują, że składy funduszy mogą zacząć znacząco odbiegać od alokacji modelowej powodując konieczność przeprowadzenia działań korygujących.

Rebalancing portfela jest procedurą mającą na celu doprowadzenie udziału poszczególnych pozycji do stanu zgodnego ze strategią inwestycyjną, a więc dopasowaniem funduszy do bieżących portfeli modelowych. Stosuje się różne metody rebalancingu, wśród których najbardziej popularny jest rebalancing kalendarzowy (calendar rebalancing), czyli dopasowanie portfela w z góry określonych okresach czasu (np. co miesiąc). Ta metoda wiąże się jednak z wysokim ryzykiem specyfikacji i jest narażona na tzw. efekt szczęścia lub pecha (rebalancing timing luck).

W BeGlobal stosujemy rebalancing korytarzowy (corridor rebalancing), który uruchamia proces dopasowania portfela w przypadku istotnego odchylenia wag funduszu od wag portfela modelowego. Dodatkowo stosujemy strategię transzowania, czyli uśredniania wag portfeli modelowych w czasie. Z jednej strony powoduje to opóźnienie w osiągnięciu pełnego dopasowania do wyników modeli, z drugiej pozwala uniknąć pułapek związanych ze zbyt szybkim reagowaniem na zmiany cen na rynkach kapitałowych. Odpowiednio dobierając wielkość korytarza oraz ilość transz jesteśmy w stanie  minimalizować koszty transakcyjne, przy jednoczesnym dokładnym realizowaniu strategii inwestycyjnej.

Doradztwo inwestycyjne w oparciu o cele

Inwestowanie w oparciu o cele (goal-based investing) to relatywnie młoda koncepcja, która opiera się na holistycznym podejściu do zarządzania aktywami poprzez staranne dopasowanie inwestycji do unikalnych potrzeb oraz osobistych celów życiowych inwestora. Polega na wdrażaniu dedykowanych rozwiązań, aby w ustalonym horyzoncie czasu umożliwić realizację wybranego celu z możliwie najwyższym prawdopodobieństwem i przy rozsądnie dobranym ryzyku niepowodzenia w przypadku niesprzyjających warunków rynkowych. Umieszczenie celów finansowych w centrum procesu inwestycyjnego daje inwestorom precyzyjny obraz tego co chcą osiągnąć, jest źródłem dodatkowej motywacji i może pomóc w zachowaniu dyscypliny, co jest szczególnie istotne w okresach niestabilności rynków, kiedy rosną ich obawy o wartość inwestycji.
Inwestowanie w oparciu o cele niesie za sobą wiele korzyści, które wynikają z połączenia wiedzy na temat zachowania inwestorów oraz rynków finansowych z ramami strategii alokacji aktywów. Pozwala lepiej zarządzać obciążeniami behawioralnymi, którym ulegają inwestorzy, dążąc do spójności z ich aspiracjami i preferencjami, jednocześnie eliminując uprzedzenia, które mogą zmniejszać szansę na osiągnięcie sukcesu w długim terminie.

Ankieta inwestycyjna

Istotą inwestowania w oparciu o cele jest przede wszystkim jasne i jednoznaczne określenie celów, które powinny dotyczyć czegoś więcej, niż tylko chęci zgromadzenia większej ilości pieniędzy.

Należy pamiętać, że inwestorzy mogą posiadać jednocześnie wiele niepowiązanych ze sobą celów i jak już wspominaliśmy w jednym z wcześniejszych rozdziałów, charakteryzują się różnym podejściem do ryzyka w zależności od specyfiki danego celu. Każdy cel powinien być zatem traktowany oddzielnie i posiadać odrębny od pozostałych plan inwestycji, który z kolei powinien uwzględniać pewne ograniczenia związane z konsekwencjami porażki wynikającymi z braku jego realizacji.

J. L. P. Brunel (2015) podaje przykład ogólnej klasyfikacji celów, który można wykorzystać do określenia wymaganego prawdopodobieństwa sukcesu, biorąc pod uwagę poziom ich istotności z perspektywy sytuacji życiowej inwestora. Wprowadza kategorie; potrzeb, pragnień, życzeń i marzeń - odnosząc się do celów, które inwestor stara się osiągnąć, a także koszmarów, lęków, zmartwień i obaw - opisując jego odczucia w sytuacji braku ich realizacji. Logika podpowiada, że w przypadku celów z kategorii najważniejszych potrzeb, które pozwalają uniknąć największych lęków i koszmarów prawdopodobieństwo sukcesu musi być wysokie. Inwestycje, dzięki którym będą one realizowane powinny być zatem bezpieczne. Co innego marzenia, które są czymś bardziej prozaicznym i żeby je zaspokoić inwestor może pozwolić sobie na znacznie wyższy poziom ryzyka, a tym samym niższe prawdopodobieństwo sukcesu.

W BeGlobal zmodernizowaliśmy tradycyjne podejście do budowy portfela inwestycyjnego oraz zarządzania ryzykiem, włączając w nie najnowsze spostrzeżenia z dziedziny finansów behawioralnych, aby wspierać inwestorów w skutecznej realizacji celów związanych z ich stylem życia na każdym jego etapie. Wykorzystując możliwości, jakie niesie za sobą rozwój technologii i gamifikacja (gamification) usług finansowych maksymalnie uprościliśmy proces ustalania celów, sposób ich monitoringu oraz cały system rekomendacji w ramach usługi doradztwa inwestycyjnego. Na starcie inwestor wypełnia krótką ankietę inwestycyjną, w której określa kwotę jaką chce zgromadzić oraz wysokość wpłat i horyzont inwestycyjny. Na tej podstawie algorytm proponuje trzy plany inwestycyjne o różnej charakterystyce. Każdy plan to inna wartość portfela w wariantach pesymistycznym, umiarkowanym i optymistycznym (odpowiednio 10%, 50% i 90% prawdopodobieństwa realizacji).

Plan inwestycji

Budowa planu inwestycyjnego polega na znalezieniu optymalnej ścieżki alokacji (glide path), czyli strategii inwestycyjnej, której alokacja zmienia się w czasie. Takie rozwiązanie stosuje się m.in. w produktach emerytalnych w funduszach zdefiniowanej daty (target-date fund). Zazwyczaj ścieżka alokacji zaczyna się od ekspozycji na ryzykowne klasy aktywów, a kończy bardziej konserwatywnie.

Źródło: Opracowanie własne.

W BeGlobal datę końcową wyznacza horyzont inwestycyjny określony przez inwestora, natomiast alokacja realizowana jest poprzez portfele modelowe zbudowane z funduszy BeGlobal. Portfel modelowy może składać się z pojedynczego funduszu lub z dwóch funduszy o zbliżonym poziomie ryzyka. Zmiana portfela modelowego w ramach ścieżki alokacji następuje nie częściej niż co 3 miesiące.

Przykładowe ścieżki alokacji w BeGlobal

Źródło: Opracowanie własne.

Optymalizacja

Dla każdego horyzontu przygotowujemy trzy ścieżki alokacji, optymalne dla różnych parametrów ryzyka. Wymaga to wygenerowania wielu scenariuszy w zakresie kształtowania się stóp zwrotu, zmienności oraz korelacji pomiędzy różnymi klasami aktywów. Wykorzystujemy do tego celu metodę modelowania matematycznego Monte Carlo, której istotą jest możliwość symulacji zachowania inwestycji w czasie w różnych scenariuszach rynkowych. Dzięki temu jesteśmy w stanie wyznaczyć rozkład prawdopodobieństwa cech inwestycji, takich jak oczekiwana stopa zwrotu czy obsunięcie kapitału.

Proces optymalizacji realizujemy w trzech krokach:

• Modelowanie oczekiwań rynków kapitałowych (ang. Capital Market Expectations) na podstawie danych historycznych i aktualnego otoczenia rynkowego. Składają się na nie stopy zwrotu i zmienność poszczególnych klas aktywów oraz korelacje pomiędzy nimi.
• Wygenerowanie tysięcy scenariuszy rynkowych przy pomocy metody Monte Carlo wykorzystując opracowane modele oczekiwań rynków kapitałowych.
• Wybór trzech ścieżek alokacji o najwyższych oczekiwanych stopach zwrotu przy zachowaniu odpowiednich parametrów ryzyka.

Wybór planu

Wypełnienie przez inwestora ankiety inwestycyjnej uruchamia działanie algorytmu, który proponuje trzy plany inwestycyjne o różnej charakterystyce. Parametry poszczególnych planów pokazane są w prosty i przejrzysty sposób. Dzięki temu inwestor może zobaczyć, jak każdy z nich może się zachować w różnych scenariuszach i wybrać ten, który jest najbardziej odpowiedni dla wyznaczonego celu.

Rekomendacja

Po wyborze planu przygotowujemy rekomendację składającą się z trzech kluczowych elementów:

• profilu inwestycyjnego
• planu inwestycji
• harmonogramu płatności

Monitorowanie

Wszystkie portfele inwestorów monitorujemy w cyklu dziennym. Przede wszystkim sprawdzamy poziomy prawdopodobieństwa osiągnięcia poszczególnych celów. W sytuacji ich spadku poniżej 40% rekomendujemy jedno z trzech działań pozwalających wrócić na właściwą ścieżkę realizacji:

• jednorazowa dopłata (plan inwestycji i portfel inwestora pozostają bez zmian)
• zwiększenie wysokości wpłaty cyklicznej (plan inwestycji i portfel inwestora pozostają bez zmian)
• wydłużenie horyzontu inwestycyjnego (plan inwestycji, a zarazem portfel inwestora może ulec zmianie)

Dodatkowo, również w cyklu dziennym, weryfikujemy strukturę wszystkich portfeli. Jeżeli skład rzeczywistego portfela inwestora różni się o +/-2,5% od aktualnego portfela modelowego dokonujemy tzw. dopasowania portfela, czyli opisywanego w poprzednim rozdziale rebalancingu. Takie odchylenie może wynikać ze zmian wartości poszczególnych funduszy w portfelu inwestora lub zmiany portfela modelowego w ramach planu inwestycji (nie częściej, niż co 3 miesiące).

Wszelkie wpłaty i wypłaty w ramach celu realizujemy w taki sposób, aby struktura portfela rzeczywistego była jak najbliższa strukturze portfela modelowego, pozostawiając inwestorom możliwość dokonywania tych transakcji na każdym etapie trwania celu.

Mogą oni również w sposób nieograniczony edytować cel, co skutkuje uzyskaniem nowej rekomendacji lub zakończyć jego realizację przed pierwotnie ustalonym terminem, co spowoduje wypłatę środków zgromadzonych w ramach tego celu.

Podsumowanie

BeGlobal to wielofunkcyjna platforma, która łączy w jednym miejscu idealnie współgrające ze sobą narzędzia i usługi ułatwiające inwestowanie. Wykorzystując siłę technologii wprowadza innowacyjne rozwiązania w trzech wymiarach; inwestycyjnym, funkcjonalnym i kosztowym, wspierając skuteczną realizację indywidualnych celów życiowych każdego inwestora przy minimum zaangażowania z jego strony.

Jesteśmy przekonani, że proponowane przez nas podejście niesie za sobą prawdziwą wartość i otwiera zupełnie nowe możliwości przed osobami, które chcąc zadbać o lepszą finansową przyszłość dla siebie oraz swoich bliskich.